Borsuk - Meles meles - (zwany niegdyś jaźwcem) to gatunek łatwo rozpoznawalny. Biała głowa z czarnymi pasami biegnącymi od nosa, poprzez oczy do uszu to cecha charakterystyczna tego zwierzęcia. Wąska i długa głowa jest nieproporcjonalna w stosunku do reszty ciała. Ciekawe są również łapy uzbrojone w potężne pazury, porównywalne z niedźwiedzimi.
W Polsce występują na terenie całego kraju. Najłatwiej spotkać je w lasach mieszanych sąsiadujących z polami czy łąkami.
Bardzo ważnym miejscem dla borsuka jest nora, którą sam wykopuje. Nora i miejsce wokół niej to koncentracja życia rodzinnego borsuków. Nory są przekazywane z pokolenia na pokolenie i służą przez kilkadziesiąt lat. Jest ich zazwyczaj kilka, połączonych ze sobą wspólną siecią, gdyż borsuki innych otworów używają do wejścia a innych do wyjścia – jest to istny podziemny pałac. Są tam także otwory służące za kanały wentylacyjne. Nory dzielą się na główne (w których borsuki zimują i odchowują młode) oraz zastępcze.
W okresie zimowym część otworów w podziemnym królestwie jest zatykana w celu zabezpieczenia przed zimnem. W tym czasie borsuki pozostają w norach. Nie zapadają jednak w typowy sen zimowy, tylko w „śpiączkę”, która jest przerywana w czasie cieplejszych dni.
Na zewnątrz, niedaleko, znajduje się latryna w postaci niewielkiego dołka w ziemi,
do którego borsuki się wypróżniają. Borsuk dba nie tylko o swój wygląd, ale także
o wygląd swojego otoczenia
i podziemnego domu.
W borsuczej norze jest zawsze czysto.
Jaźwiec większą aktywność wykazuje nocą, opuszczając norę po zachodzie słońca i wracając przed wschodem. W okresie letnim przechodzi na aktywność dzienną. Rodziny borsucze przenoszą się z nory gniazdowej do innych, by dopiero w jesieni do niej powrócić.
Wbrew mniemaniom borsuk nie jest wcale samotnikiem, lecz wiedzie rodzinne, towarzyskie życie. Fenomenen jest zobaczyć bawiące się młode borsuki – ich zabawy są przemyślane i wg niektórych badaczy świadczą o dużej inteligencji tych zwierząt.
Borsuki mają rzadką u zwierząt zdolność prędkiego poruszania się tyłem. Ruch ten potrzebny jest do tzw. włóczenia, tj. znoszenia ściółki z traw, liści, paproci do wyścielenia komory gniazdowej. Po zgromadzeniu ściółki na stos, borsuk obejmuje ją przednimi łapami, przyciska do piersi i tyłem posuwa się do nory. Ścieżki są więc dokładnie wymiecione i czyste.
Głównym pożywieniem borsuka są dżdżownice. Żeby znaleźć ich odpowiednią do zaspokojenia głodu, borsuk musi się nie lada natrudzić. Latem borsuki żerują nawet 9-10 godzin na dobę. Gdy nie ma na podorędziu głównego przysmaku, borsuki żywią się inaczej i nie wybrzydzają. Spożywają wtedy jagody, maliny, grzyby a nawet żaby. Owoce są dla nich szczególnie cenne w drugiej połowie lata i jesienią. Zjadając dużo cukrów budują zapasy niezbędne do przetrwania zimy. We wrześniu i listopadzie borsuki przygotowują się na zimę i otłuszczają się. W czasie zimy borsuk żyje bowiem dzięki nagromadzeniu tłuszczu. Po zimie potrafi stracić na wadze nawet do 7 kilogramów.
W zmysłach u borsuka przoduje węch, następnie słuch, dotyk a na samym końcu wzrok.
Obszar zamieszkiwany przez poszczególne osobniki populacji jest bardzo dokładnie znakowany wydzielinami gruczołów przyodbytowych i narządu zapachowego ogonowego.
Prócz oznakowań zapachowych borsuki zdradzają swoją obecność w terenie obdrapywaniem kory na drzewach czy też wydeptywaniem placów zabaw w pobliżu nory.
Gdy będąc na wycieczce w lesie, zobaczycie zwierzę biegnące w charakterystyczny, kołyszący sposób, zwany dyndaniem, możecie być pewni, że spotkaliście borsuka.
Puszcza Białowieska to raj dla borsuków, nic więc dziwnego że jest ich tam coraz więcej.