Za ustępowaniem jesionu stoi zjawisko chorobowe zwane potocznie „zamieraniem jesionu”, „zamieraniem drzewostanów jesionowych”, które w Polsce jest obserwowane od 1992 roku. 

Obecnie jest go pewnie jeszcze mniej.

Procesy zamierania pojawiają się zazwyczaj po działaniu niesprzyjających czynników środowiskowych, gdyż jesion:
- należy do gatunków bardzo wrażliwych na wszelkie zmiany wilgotności i temperatury;
- obniżenie poziomu wód gruntowych, ekstremalne temperatury, a także zmiana kwasowości podłoża osłabiają drzewostany, powodując dalszy rozwój objawów chorobowych.
Szczególnie intensywne zamieranie występuje w okresie suszy, którą na terenie Polski i Puszczy Białowieskiej możemy obserwować już kolejny rok z rzędu.
Do dalszego osłabiania kondycji zdrowotnej jesionów przyczyniają się również szkodniki owadzie, takie jak jesionowiec pstry (Hylesinus varius) i jeśniak czarny (Hylesinus crenatus).

W procesie zamierania jesionu nie możemy pominąć, także wpływu grzybów patogenicznych. Badania prof. Tadeusza Kowalskiego w tym zakresie doprowadziły do stwierdzenia, że obumieranie tkanek jesionu jest ściśle związane z działalnością grzyba występującego w dwóch stadiach:
 - wegetatywnym (Chalara fraxinea),
 - generatywnym (Hymenoscyphus fraxineus).

Co przyniosą dalsze lata, czy zamieranie jesionu ustąpi? Odpowiedź jest trudna i niejednoznaczna. Na pewno trzeba prowadzić badania odpornościowe w istniejących drzewostanach i spróbować wypracować model strategii ochrony jesionu wyniosłego.