Asset Publisher Asset Publisher

Pomniki przyrody

W granicach administracyjnych RDLP w Białymstoku funkcjonuje 1500 pomników przyrody. Stanowią one 5% wszystkich pomników znajdujących się na terenie kraju oraz 13% pomników położonych na gruntach zarządzanych przez PGL LP. Ich historia sięga lat 50-tych ubiegłego wieku.

Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów. Mogą to być okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.

Na 1500 pomników przyrody w RDLP w Białymstoku przypada:

  • 1332 pojedynczych drzew (90%),
  • 122 – grup drzew (7%),
  • 13 – alei drzew (1%),
  • 31 – głazów narzutowych (2%)
  • 2 - powierzchniowe pomniki przyrody.

Rozmieszczenie pomników przyrody na terenie RDLP w Białymstoku jest nierównomierne. Zdecydowana większość pomników przyrody zlokalizowana jest w Puszczy Białowieskiej (1098 sztuk – 74%), natomiast na terenie trzech nadleśnictw (Nowogród, Waliły, Rajgród) nie ustanowiono żadnego pomnika przyrody.

Wśród drzew najliczniejsze są dęby szypułkowe oraz sosny. Jednym z najstarszych i najbardziej okazałych drzew w Puszczy Białowieskiej jest „Dąb Bartny" (43 m wysokości, 200 cm średnicy i liczący 600 lat). Obecnie od paru lat niestety powoli obumiera. Najsłynniejszy jest dąb „Jagiełło" na terenie BPN  – 500 letni starzec, który padł, powalony huraganem. Z kolei w Puszczy Knyszyńskiej najstarszym drzewem jest dąb szypułkowy, którego wiek szacuje się na ok. 470 lat. Rośnie on na nadrzecznej łące niedaleko wsi Dworzysk.  Bardzo ciekawym jest też Dąb Dunin, zwany strażnikiem Puszczy Białowieskiej. Co prawda rośnie na terenie poza LP, ale w 2022 roku uzyskał tytuł Europejskiego Drzewa Roku.